ACM en Europese consumententoezichthouders: luchtvaart moet stoppen met greenwashing
De Europese consumententoezichthouders roepen 20 Europese luchtvaartmaatschappijen op hun misleidende duurzaamheidsclaims aan te passen. De luchtvaartmaatschappijen moeten binnen 30 dagen de misleiding van consumenten door foute duurzaamheidsclaims stoppen. Deze gezamenlijke actie is gestart na een klacht van de Europese consumentenorganisatie BEUC, waar de Consumentenbond deel van uitmaakt. De Autoriteit Consument & Markt is een van de leidende toezichthouders bij deze actie.
De toezichthouders hebben vastgesteld dat veel luchtvaartmaatschappijen duurzaamheidsclaims doen die in strijd zijn met de wet. Dat doen zij bijvoorbeeld door de impact van het gebruik van ‘duurzame’ brandstof te overdrijven of door CO2 compensatie aan te bieden zonder duidelijk aan te geven dat dit geen gevolgen heeft voor de negatieve milieu-impact van de vlucht zelf. Hierdoor lijkt vliegen duurzamer dan het in werkelijkheid is.
Cateautje Hijmans van den Bergh, bestuurslid ACM: “Bedrijven moeten eerlijk en duidelijk zijn in hun communicatie over hun duurzaamheidsinspanningen. Alleen dan kunnen consumenten goede milieubewuste keuzes maken. Vliegen is en blijft een vervuilende manier van vervoer. Vandaar dat wij de luchtvaartmaatschappijen oproepen te stoppen met hun misleidende duurzaamheidsclaims.”
Uitkomsten Europees onderzoek duurzaamheidsclaims luchtvaart
Er zijn verschillende misleidende duurzaamheidsclaims aangetroffen bij de Europese luchtvaartmaatschappijen. Zij zijn aangesproken op de volgende misleidende claims:
- gebruik van absolute duurzaamheidsclaims als ‘duurzaam’, ‘groen’ en ‘verantwoordelijk’ en bijbehorende visuele claims als groene blaadjes.
- suggestie wekken dat CO2-uitstoot van een vlucht vermindert of teniet kan worden gedaan door te investeren in klimaatprojecten of door extra te betalen voor ‘duurzame’ brandstof (‘sustainable aviation fuel’).
- gebruik van term ‘duurzame’ brandstof zonder uit te leggen wat het duurzaamheidsvoordeel is. Ook moet duidelijk vermeld worden dat deze brandstof op dit moment nog maar zeer beperkt beschikbaar is en dus in zeer kleine hoeveelheden wordt gebruikt.
- claimen dat de luchtvaart in de toekomst bepaalde duurzaamheidsdoelen gaat halen zonder uit te leggen welke stappen worden gezet en hoe dit wordt gecontroleerd.
- consument een calculator bieden waarmee je je CO2-uitstoot van jouw vlucht kunt berekenen zonder onderbouwing van de gebruikte methode.
- consumenten een vergelijking bieden van de CO2-uitstoot per vlucht zonder toelichting waarop dit is gebaseerd.
De luchtvaartmaatschappijen worden nu aangesproken op hun individuele misleidende claims. Zij krijgen 30 dagen de tijd om hun misleidende claims aan te passen of te verwijderen. De EU-toezichthouders gaan ook in gesprek met de luchtvaartmaatschappijen. Als de bedrijven niet of onvoldoende aanpassen, kunnen de nationale autoriteiten een vervolgtraject starten en sancties opleggen.
Europese samenwerking
De Europese consumententoezichthouders en de Europese Commissie werken samen in het CPC-netwerk (Consumer Protection Coordination). Doel is om te zorgen dat bedrijven die in verschillende Europese landen actief zijn de regels die consumenten beschermen naleven. Bij deze zaak hebben Nederland, België, Spanje en Noorwegen het voortouw.
ACM en duurzaamheid
De ACM laat markten werken voor alle mensen en bedrijven, nu en in de toekomst. Duurzame producten en duurzame consumptie zijn essentieel voor een toekomstbestendige samenleving. De ACM draagt hieraan bij door het toezicht op duurzaamheidsclaims van bedrijven. Consumenten moeten met vertrouwen een duurzamere keuze kunnen maken.
Niet alleen consumenten moeten worden beschermd tegen misleidende claims. Bedrijven die zich inspannen voor duurzaamheid en daarover eerlijk communiceren moeten worden beschermd tegen bedrijven die misleidende claims gebruiken. Om bedrijven houvast te geven bij het formuleren van hun duurzaamheidsclaims heeft de ACM de Leidraad duurzaamheidsclaims uitgebracht.